6 Soruda Davos Doruğu: İsviçre’nin Bu Küçük Kasabasında Her Yıl Ne Konuşuluyor?
Dünyanın en büyük şirketlerinin yöneticileri, çok sayıda ülke başkanı ve sayısız ünlü isim bugün İsviçre'nin küçük Davos kasabasında Dünya Ekonomik Forumu için toplanıyor. ABD Lideri Donald Trump ve iklim aktivisti Greta Thunberg de toplantının konuşmacıları ortasında olacak.
1. Dünya Ekonomik Forumu nedir?
1970 yılında başlayan Dünya Ekonomik Forumu, bu yıl 50. yıldönümünü kutluyor. Tertibin vizyonu 'Dünyayı daha uygun bir yer haline getirmek' olarak özetleniyor.
Her yıl, İsviçre'nin kayak merkezlerinden birisi olan Davos kasabasında düzenlenen Forum'da, dünya önderleri, memleketler arası şirketlerin yöneticileri, akademisyenler ve yardım kuruluşlarının temsilcileri bir ortaya geliyor, iklim krizinden gelir adaletsizliğine dünyanın sıkıntılarına tahliller arıyor.
Davos tepesi olarak da isimlendirilen bu tertip, tıpkı vakitte birçok isim için kapalı kapılar arkasında toplantılar yapma fırsatı da sunuyor. İş muahedeleri görüşülüyor, ülke önderleri gündemlerindeki mevzuları ele alıyor.
Dünya çapında tanınan ünlü isimler de bu Davos'ta yaptıkları konuşmalarla global bir farkındalık yaratmaya çalışıyor.
2. Davos'a kimler katılıyor?
Dünya Ekonomik Forumu'nun kurucusu Klaus Schwab.
Dünya Ekonomik Forumu'nun her yıl 3.000 civarında ziyaretçisi oluyor. Katılmak için davet edilmeniz gerekiyor. Davetli konuklar için tertip fiyatsız.
Tepeye katılmanın bir başka yolu ise Dünya Ekonomik Forumu'na üye olmak. Üyelik bedelleri ise 625.000 doları buluyor.
Birçok ülke önderi, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin yanı sıra Coca-Cola, Goldman Sachs ve IBM üzere dev milletlerarası şirketlerin en üst seviye yöneticileri bu yıl da Davos'ta olacak.
Her yıl tepeye katılan isimler ortasında piyasa spekülatörü George Soros, Facebook'un kurucusu Mark Zuckerberg, eski İngiltere Başbakanı Tony Blair ve U2 kümesinin solisti Bono var.
3. Davos'u eleştirenler ne diyor?
Dünya Ekonomik Forumu yalnızca varlıklı ve iktidar sahibi isimleri değil, bilim insanlarını da ağırlıyor.
Geçtiğimiz yıl, Hollandalı Tarih Profesörü Rutger Bregman, konuşmacı olarak katıldığı bir panelde delegeleri sert biçimde eleştirmiş ve “Vergilerinizi ödeseydiniz dünyada gelir adaletsizliğinden bahsediyor olmazdık” demişti.
Tepe devam ederken Davos ve öbür büyük İsviçre kentlerinde sık sık protesto şovları düzenleniyor.
4. Davos bir seçkinler kulübü mü?
2007 – 2008 global krizi öncesinde Davos'a katılmak epeyce itibarlı bir kazanım olarak görülüyordu.
Fakat kriz sonrasında toplantıların kimi sistemli iştirakçileri, ekonomik çöküşü tetikleyen 'sorumsuz elitler' olarak nitelenmişlerdi.
Geçen yıl, Time mecmuasından Anand Giridharadas Davos'u “Modern dünyayı alt üst edenler için bir aile toplantısı” benzetmesini yapmıştı.
İştirakçiler ortasına dahi bir hiyerarşi var. Herkes, her toplantıya giremiyor. Farklı renklerdeki yaka rozetleri, hangi delegenin kimin bulunduğu salona girebileceğini gösteriyor.
En üst seviye konuklara hologramlı beyaz yaka kartları veriliyor. Bu kartlarla tüm oturumlara girmek mümkün oluyor. 'Otel kartı' olarak isimlendirilen en düşük düzeydeki yaka kartı ile ise konferans merkezine dahi girmek mümkün değil.
Davos bir yandan da erkeklerin ezici çoğunlukta olduğu bir tertip. 'Davos adamı' tabiri güçlü, seçkin bireyleri tanım etmek için kullanılıyor. 2019'da iştirakçilerin yalnızca yüzde 22'si bayandı. 2015'te ise bu oran yüzde 15'ti.
Davos'a giden helikopter trafiği ve tepe sırasında düzenlenen partiler, tertibin 'elit kulübü' olarak isimlendirilmesine neden olan öteki yanları.
Lakin Dünya Ekonomik Forumu, tek hedeflerinin global kanaat başkanlarını bir ortaya getirip global sıkıntılara tahlil geliştirmeleri için platform oluşturmak olduğunda ısrarcı.
Financial Times gazetesinin köşe muharrirlerinden Martin Wolf, “Elitler her vakit gerçekliklerden biraz kopuk yaşıyorlar. Bu onların tabiatında var. Lakin onlar olmadan bir dünya mümkün değil. Ayrıyeten bu bireylerin tertipli olarak bir ortaya gelip birbirleriyle niyetlerini paylaşıyor olması önemli” diyor.
5. Davos bugüne kadar ne başardı?
Erdoğan 2009 yılındaki Davos toplantısnı terk etmişti
Pek çok şirket, sürdürülebilirlik ya da eşitlik alanında verdikleri kelamları duyurmak için Davos'u bir platform olarak kullanıyor.
Şu ana kadar Davos Doruklarından çıkan en somut siyasi sonuç 1980'lerde siyasi manada büyük bir tansiyon yaşayan (Hora krizi) Türkiye ve Yunanistan'ın savaşın eşiğinden döndürülmüş olması.
O yıllarda Türkiye Başbakanı Turgut Özal, Yunan mevkidaşıyla görüşüp, Andreas Papandreu'nun güvenebileceği bir kişi olduğu kanaatine varmıştı.
6. Bu yıl Davos'ta neler takip edilecek?
ABD Lideri Trump, ilgiyi üzerinde toplayabilir. Salı günü ABD Senatosu'nda yargılama süreci başlayan Trump, birebir gün Davos'ta bir konuşma yapacak.
İklim aktivisti Greta Thunberg'in de karşısındaki güçlü ve güç sahibi bireylere hitap edeceği konuşması bekleniyor.
Finlandiya'nın 34 yaşındaki Başbakanı Sanna Marin de vazifedeki en genç ülke başkanı olarak Davos'ta yer alacak.
BBC Türkçe
