21 kedide sanat tarihi seyahati

Bunu yaparken akımlar ve sanatkarlarla ilişkilendirilerek tasarlanan kedileri kullanıyor.
VakıfBank Kültür Yayınları’nın (VBKY) okurla buluşturduğu “21 Kedide Sanat Tarihi” ismindeki kitapta, tarih boyunca birçok kültürde simgeleştirilen kedilerin sanatkarların atölyelerinde yer almalarına ait bilgiler veriliyor. Sanat akımlarının nasıl ortaya çıktığının ve sanatkarların nelerden etkilendiğinin aktarıldığı kitabın illüstratörlüğünü Nia Gould, Türkçe çevirisini Ebru Berrin Alpay yaptı.
Bizans’ta maksat manevî atmosfer
Kedilerle Antik Mısır’da başlayan sanat tarihi seyahati, günümüzden birkaç yıl öncesinin Genç Britanyalı Sanatkarlarına kadar devam ediyor. Kitabın sonunda ise sanatkarları ve akımları bir bakışta özetleyen bir vakit çizelgesi bulunuyor.
Kara kedi Antik Mısır’da tekrar doğuşu simgelerdi. Bizans sanatında kedi şımartılır, dahası ilahlaştırılırdı. Yüzler önemli tabirler ve abartılı fizikî özelliklerle betimlenirdi. Figürün aslını yansıtmak emeller ortasında bulunmazdı. Kitapta bunun nedeninin, sanatkarların hususlarını dünyeviden fazla manevî bir atmosfer içine yerleştirmek istemelerinden kaynaklanması olarak söz ediliyor.
Rönesans’ta gerçeğe yakınlaştı
Sanat, bilim, edebiyat ve ideoloji tarihinin yükseliş devri Leonardo da Vinci ve Johannes Vermeer üzere büyük sanatkarların yaşadığı Rönesans’tı. Realizmi temel alan Rönesans sanatında insanın yahut kedinin gerçeğe en yakın formda resmedilmesi, dini imgelemden çok daha değerli bir pozisyondaydı. Michelangelo ve Tiziano üzere sanatkarlar da kelam konusu klasik eğilimlerden uzak durdu, bunun yerine formları üç boyutlu göstermek ismine yeni teknikler kullanmayı tercih etti.
Picasso tuhaf bir bakış açısıyla resmederdi
Kübizm, 20’nci yüzyılın başında ortaya çıktı ve sanat dünyasında büyük bir karışıklık yarattı. Kitapta, “Kübist sanatkarlar perspektif, ton ve renklerden yararlanarak bir derinlik algısı oluşturmaya çalışmak yerine hususlarını, geometrik halleri beklenmedik tertiplerde bir ortaya getirerek birebir anda birkaç farklı açıdan gösterdi” deniliyor. Picasso’nun da sıklıkla resmettiği kedi formlarını tuhaf bakış açılarından gösterdiği ve en ünlü Kübist olduğu söyleniyor.
Kahlo: Çıplak gerçeklikle fantastik ögeler iç içe
Kitapta, Büyülü Gerçekçilik üslubunun en düzgün bilinen uygulayıcılarından birinin Frida Kahlo olduğunun bilgisi veriliyor. Onun, olağan ve olağanüstü dünyaların kesiştiği noktada, var olduğunu hissettiği sembolik bir gerçekliği temsilen, çıplak gerçeklikle fantastik ögeleri buluşturduğu söz ediliyor: “Franz Radziwill ve Alberto Savini üzere diğer sanatkarlar ise işlerini, objeleri birbirlerine akla gelmeyecek ilgilerle bitiştirerek, yeri bükerek, alegori ve sembollere başvurarak üretti.”
Warhol ve tüketim kültürü
1960’lı yıllarda akım haline gelen Pop Art’ın sanatkarları yapıtlarında serigrafi üzere mekanik teknikler kullanırken reklamlar ve çizgi romanlardan beslendi: “Pop Art’ın saygısızlığı, kadim sanat dünyasının bekçilerini zahmetten çıkardıysa da, bu akım kamuoyuna, sanatın ne olabileceğine dair yepisyeni ve özgürleştirici bir bakış açısı sundu… Andy Warhol serigrafilerinde fosforlu renklerden sıkça yararlanarak birebir imgeyi sayısız defa çeşitli kontrast renklerle bastı. Bu yapıtları, seri üretim ve çağın tüketim kültürüyle ilgili görüşünü yansıtıyordu.”
Hibya Haber Ajansı